Nowe tachografy od dzisiaj są obowiązkowe – braki zablokują 40 tys. ciężarówek?

„Smart Tacho 2” marki Stoneridge

Kalendarze wskazują dzisiaj 21 sierpnia 2023 roku. To oznacza pierwszy dzień obowiązkowego montażu inteligentnych tachografów drugiej generacji (tzw. Smart Tacho 2). I choć wraz z wejściem tych przepisów w życie sprawa wydaje się już przesądzona, międzynardowo organizacja przewoźników IRU wydawała jeszcze jeden apel o opóźnienie zmiany.

Jak twierdzą przedstawiciele IRU, dostępność nowych tachografów nadal jest bardzo mocno utrudniona. Problemy z ich zakupem mogą mieć zarówno producenci ciężarówek, potrzebujący tachografów na pierwszy montaż, jak i firmy transportowe, wymieniające urządzenia z uwagi na zaostrzenie przepisów.

IRU opracowało wręcz szacunki, według których od 20 do 40 tys. ciężarówek zostanie w tym roku zablokowanych przez braki dostępności nowych tachografów. Wszystkie te pojazdy nie wyjadą planowo na drogi, paraliżując tym samym branżę transportową. Dlatego też IRU zgłosiło się w tej sprawie bezpośrednio do Komisji Europejskiej, apelując, by prawo do montażu starych tachografów zostało przedłużone o cztery miesiące, do końca bieżącego roku.

Harmonogram wprowadzania nowych tachografów:

Od dzisiaj: Inteligentne tachografy drugiej generacji są obowiązkowym wyposażeniem nowo rejestrowanych samochodów ciężarowych o DMC powyżej 3,5 tony, we wszystkich krajach Unii Europejskiej, a także w Wielkiej Brytanii, Szwajcarii oraz Norwegii. Dodatkowo nowe tachografy są konieczne we wszystkich ciężarówkach z transportu międzynarodowego, także tych używanych, które wykonują zagraniczne doładunki, a jednocześnie ich właściciele chcą uniknąć konieczności delegowania kierowców.

Od 31 grudnia 2024 roku: Inteligentne tachografy drugiej generacji staną się obowiązkowym wyposażeniem wszystkich samochodów ciężarowych o DMC powyżej 3,5 tony, które dotychczas były wyposażone w tachografy analogowe lub podstawowe tachografy cyfrowe. W praktyce mowa o pojazdach zarejestrowanych po raz pierwszy przed 15 czerwca 2019 roku. Obejmie to pojazdy wykonujące transport międzynarodowy w Unii Europejskiej, do Unii Europejskiej lub z Unii Europejskiej (a także Wielkiej Brytanii, Szwajcarii i Norwegii), niezależnie od kraju zarejestrowania. Innymi słowy, do tego wymogu będą musieli dostosować się między innymi Ukraińcy lub przewoźnicy spoza Europy, którzy będą chcieli wjechać do UE.

Od 21 sierpnia 2025 roku: Inteligentne tachografy drugiej generacji staną się obowiązkowym wyposażeniem wszystkich samochodów ciężarowych o DMC powyżej 3,5 tony, które dotychczas były wyposażone w inteligentne tachografy pierwszej generacji. Mowa więc o samochodach, których pierwsza data rejestracji przypadnie na okres między 15 czerwca 2019 a 21 sierpnia 2023 roku. Po raz kolejny obejmie to samochody wykonujące transport międzynarodowy w Unii Europejskiej, do Unii Europejskiej lub z Unii Europejskiej (a także Wielkiej Brytanii, Szwajcarii i Norwegii), niezależnie od kraju zarejestrowania. Również i tutaj do wymogów będą musieli dostosować się między innymi Ukraińcy lub przewoźnicy spoza Europy, którzy będą chcieli wjeżdżać na teren UE.

Od 1 lipca 2026 roku: Inteligentne tachografy drugiej generacji staną się obowiązkowym wyposażeniem samochodów ciężarowych o DMC między 2,5 a 3,5 tony. Obejmie to wszystkie nowo zarejestrowane samochody, a nawet pojazdy używane, pod warunkiem wykorzystywania ich w transporcie międzynarodowym w Unii Europejskiej, do Unii Europejskiej lub z Unii Europejskiej (a także Wielkiej Brytanii, Szwajcarii i Norwegii). Po raz kolejny wymóg ten może objąć przewoźników z innych części Europy lub z innych kontynentów, jeśli będą oni chcieli wjeżdżać na teren UE.

Co zmieniają nowe tachografy?

Jedną z najważniejszych nowości jest rozszerzenie zakresu danych, które tachograf przekaże na drodze w ramach zdalnej kontroli, prowadzonej bez zatrzymywania, tak zwanymi antenami DSRC. Inspektorzy zobaczą przy tym nie tylko bieżące parametry pracy urządzenia, ale też dowiedzą się czy kierowca złamał normy, a więc na przykład zbyt długo prowadził lub zbyt krótko odpoczywał.

Poza tym nowe tachografy mają oferować zmieniony system rejestrowania położenia ciężarówki, bazujący na specjalnie zabezpieczonym sygnale. Odnotuje on miejsca za- i rozładunku, położenie pojazdu w kilkugodzinnych odstępach, a także przekraczanie wszystkich granic. Dzięki wspomnianym zabezpieczeniom sygnału mają to być dane bardzo trudne do zmanipulowania. Wszystko natomiast po to, by ułatwić służbom kontrole kabotaży i wielotygodniowych przerzutów.

Trzecią ważną zmianą jest rozszerzenie pamięci urządzeń, pozwalając na zapisywane danych z ośmiu tygodni, czyli z 56 dni. Dzięki temu, począwszy od 2024 roku, unijne służby rozszerzą zakres swoich kontroli, obejmując nimi właśnie minione osiem tygodni. Ułatwi to też weryfikowanie, czy w ciągu ośmiu tygodni ciężarówka choć raz zjechała do kraju zarejestrowania, spełniając w ten sposób unijny obowiązek.