Powyżej: zestaw typu HCT na 12 osiach
Gdy w Polsce pojawia się dyskusja o wydłużaniu samochodów ciężarowych, jako jeden z głównych kontrargumentów zwykle przytaczane są ronda. Właśnie na skrzyżowaniach o ruchu okrężnym szansa na przegraną z krawężnikami wydaje się bowiem największa. Tymczasem z Finlandii dociera zaskakujące statystyki, w których temat rond wymieniany jest wraz z tematem 34-metrowych konfiguracji.
Fiński magazyn branżowy „Ajolinja” opublikował ostatnio artykuł omawiający ruch dwunaczepowych zestawów, mogących ważyć do 76 ton i mieć do 34,5 metrów długości. Można się z niego dowiedzieć, że już 14 procent fińskiego transportu drogowego opiera się na tak długich konfiguracjach, popularnie określanych mianem HCT. Pojazdy te na stałe dopuszczono do fińskiego ruchu na początku 2019 roku, a już cztery lata później, w roku 2023, udało im się osiągnąć łączny roczny przebieg na poziomie 140 milionów kilometrów.
Finowie przyjrzeli się też tym trasom, na których ruch zestawów typu HCT okazuje się największy. Tutaj prym wiedzie droga krajowa nr 4, łącząca Helsinki na południu kraju oraz Oulu na północy. To właśnie tam odnotowuje się aż 30 procent z całego ruchu dwunaczepowych zestawów. I nie byłoby w tym nic zaskakującego, gdyby nie kumulacja trzech rond, którą trzeba pokonać w trakcie każdego z takich przejazdów. Wszystkie z tych skrzyżowań znajdują się w miejscowości Kärsämäki, będąc położonym zaledwie kilkaset metrów od siebie, mniej więcej w trzech czwartych odległości między Helsinkami oraz Oulu.
Oczywiście fińskie ronda nie są aż tak małe, jak wiele skrzyżowań tego typu zbudowanych w Polsce. Przypominam jednak, że jeżdżące po nich ciężarówki są ponad dwukrotnie większe od naszych. Nierzadko mają nie tylko po 34,5 metra długości, ale też liczą po dwanaście lub trzynaście osi, składając się z trzyosiowego ciągnika, cztero-lub pięcioosiowej naczepy ze sprzęgiem, dwuosiowego wózka dolly oraz trzyosiowej naczepy na końcu. To też oznacza obecność co najmniej trzech punktów łamania.
Finowie nie wspominają, by przejazd zestawów HCT przez ronda generował jakieś krytyczne problemy. Nie straszy się rozjechanymi krawężnikami czy jakimkolwiek innym uszkadzaniem infrastruktury. To swoją drogą wyraźny sygnał, że nawet 34-metrowe konfiguracje są w stanie zmieścić się na jednopasmowym rondzie, o ile zostaną w odpowiedni sposób skonfigurowane. Niemniej krytycznie ocenia się to z punktu przepustowości ruchu, twierdząc, że trzy ronda z rzędu na trasie masowo obsługiwanej przez najcięższe i największe zestawy mogą stanowić po prostu nadmierne spowolnienie. Dlatego właśnie w oparciu o omawiane statystyki zaapelowano o jak najszybszą budowę obwodnicy Kärsämäki, ze skrzyżowaniami o charakterze bezkolizyjnym.
Trzy omawiane ronda:
