Na zdjęciu: wiadukt w Jarocinie, jeszcze przed otwarciem obwodnicy
Oznaczenia wysokości wiaduktów to temat, który wzbudza w Polsce bardzo duże kontrowersje. Wyjaśnimy więc konkretnie o co w tym wszystkim chodzi, jakich zasad trzeba przestrzegać i jakie wiążą się z tym konsekwencje.
Przede wszystkim należy pamiętać, że znak typu B-16 (jak na powyższym zdjęciu) to znak zakazu. Dosłownie zakazuje on wjazdu pojazdów o wysokości przekraczającej wysokość wyznaczoną na tablicy. Jeśli więc na tablicy mamy podaną wartość „3,8 m”, przejechanie tam pełnowymiarowym zestawem będzie wiązało się ze złamaniem prawa.
Z drugiej strony, przepisy jasno określają, że wartość na znakach musi zostać zaniżona o 50 centymetrów. Jest to po prostu prawny obowiązek i podlegają mu wszystkie podmioty odpowiedzialne za oznakowanie. Twórcy prawa wyszli po prostu z założenia, że należy stworzyć pewien margines bezpieczeństwa. To samo dotyczy zresztą znaku typu B-15, zakazującego wjazdu pojazdów o określonej szerokości. W jego przypadku wartość podana na znaku musi być zaniżona o aż 100 centymetrów, czyli po 50 centymetrów na stronę.
W praktyce można powiedzieć, że zakaz określany przez znak B-16 jest w wielu miejscach zakazem martwym. Drogi krajowe, łączące najważniejsze polskie miasta, nierzadko przechodzą pod wiaduktami z oznaczeniem „3,8 m”. Z samego tylko Poznania jedzie się pod takim wiaduktem w kierunku Wrocławia oraz Torunia. Gdyby więc faktycznie zakazać tam przejazdu samochodów ciężarowych, doszłoby po prostu do komunikacyjnego paraliżu.
Należy jednak pamiętać, że prawo jest martwe, dopóki nie dojdzie do komplikacji. Jeśli znak B-16 wskazuje wartość „3,8 m”, a nasza ciężarówka ma 4,1 metra wysokości, pod wiadukt wjeżdżamy na własną odpowiedzialność. W przypadku gdy pojawi się przy tym jakiś problem – na przykład fragment konstrukcji wiaduktu ulegnie poluzowaniu i będzie zwisał na wysokości 4 metrów – uderzymy w niego w następstwie złamania zakazu. A to oznacza problemy…
To samo dotyczy wiaduktów, w przypadku których 50-centymetrowy bufor bezpieczeństwa nie został zachowany. Jeśli znak będzie wskazywał „3,7 m”, w rzeczywistości wiadukt będzie liczył 4 metry wysokości, a nasza ciężarówka sięgnie 4,1 metra, uderzymy w wiadukt w wyniku złamania przepisów. Owszem, możemy zgłosić błąd w oznakowaniu, ale nadal nie zmienia to faktu, że gdybyśmy przestrzegali prawa (jakkolwiek głupie by ono nie było), to byśmy się pod tym wiaduktem nie znaleźli.
Oto jak określają to polskie przepisy:
Znak B-16 „zakaz wjazdu pojazdów o wysokości ponad … m” należy umieszczać przed takimi obiektami, jak np. tunele lub wiadukty, oraz przed miejscami, gdzie przebiega linia sieci napowietrznej, jeżeli wysokość obiektu nad jezdnią jest mniejsza od 4,5 m. Na znaku podaje się liczbę o 0,5 m mniejszą od wysokości obiektu nad jezdnią. Z tego wynika, że największą wartością liczbową podaną na znaku może być 3,9 m. Wysokość obiektu mierzy się w obrębie drogi, w miejscu, w którym odległość sklepienia obiektu od jezdni jest najmniejsza. Znak B-16 należy powtórzyć, umieszczając go nad jezdnią, np. na obiekcie. Powyższe zasady ustalania wartości podanej na znaku stosuje się również przy sklepieniach łukowych, z tym że pomiaru dokonuje się w taki sposób, aby odstęp bezpieczeństwa 0,5 m był zachowany między sklepieniem a górną krawędzią pojazdu jadącego możliwie jak najbliżej ściany obiektu.
Znak B-15 „zakaz wjazdu pojazdów o szerokości ponad … m” (rys. 3.2.16.1) stosuje się przed wąskimi obiektami, jak np. tunele, mosty, wiadukty, przez które nie można dopuścić przejazdu pojazdów o szerokości większej od podanej na znaku. Znak B-15 umieszcza się, gdy odległość między elementami konstrukcyjnymi obiektu ograniczającymi skrajnię poziomą jest mniejsza niż 3,5 m. Liczba podana na znaku powinna być o 1,0 m mniejsza niż odległość między tymi elementami. Należy przyjąć, że odległość przejeżdżającego pojazdu od obydwu ścian powinna wynosić po 0,5 m. Jeżeli np. odległość między elementami konstrukcyjnymi obiektu wynosi 3,2 m, na znaku należy podać wartość 2,2 m.
Źródło informacji:
Załącznik 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach poz. 2181 Dziennik Ustaw Nr 220 z dnia 23 grudnia 2003 r.
Do pobrania tutaj.